Tristör veya SCR Silikon Kontrollü Doğrultucu, özellikle güç elektroniği devrelerinde kontrollü yarı iletken bir anahtarlama elemanıdır. Hızlı açma kapama özelliğine sahip dört katlı bir yarı iletkenden meydana gelmektedir. DC veya AC akımları her yönlü geçirebilirler. Tristörler sırayle birbirini takip eden P ve N tipi silisyumdan yapılmış dört adet yarı iletken tabakadan oluşmaktadır. Bu dört tabakanın en dışındaki P tabakasına anot, diğer dıştaki N tabakasına katot görevi verilmiştir. Yapısındaki
yarı iletkenler çeşitli kalınlıklardadır ve değişik miktarlarda katkılandırılmışlardır. Bu yüzden her katmanın iletkenliği farklıdır. Anot, Katot ve Gate olmak üzere üç bağlantı ucu vardır. Yüksek güçteki tristörlerde anot geniş bir taban üzerine monte edilerek
tristör ün hem kolay monte edilmesini hemde kolay soğutulmasını sağlar. Katotta kalın bir kablo, gate ( G ) ucu ise ince bir kablo ile çıkartılır.
Anahtarlama ( röle kontrolü ), zaman geciktirme devreleri,
ayarlı güç kaynakları, statik anahtarlar, motor kontrolleri, doğrultucular, kıyıcılar, tersleyiciler, saykıl-dönüştürücüler,
akü şarj makineleri, UPS ler, koruma devreleri ısıtıcı kontrolleri ve faz kontrolleri gibi yaygın bir çok yerde kullanılırlar.
Tristör Çeşitleri :
- Standart tristör; Ağır sanayi cihazlarında AC ve DC de 400 – 1000 Hz,4000V,1000A
- Hassas tristörler; Düşük gerilimli elektronik devrelerde. 0,7V – 100uA ile tetiklenebilir.
- Hızlı tristörler; 10 KHz’ lik frekans sınırında çalıştırılabilirler.
- Tamamlayıcı (Komplemanter) tristör ; Geyt anota yakındır. Negatif pals ile çalışır.
- İki geytli tetrod tristör
- Geyt ile yalıtkan olan tristör (GTO) , (GCS)
- Fototristör
- Asimetrik çok hızlı tristör (ASCR)
- Amplifikatör geytli tristör.
